Trẻ tăng động giảm chú ý (ADHD) không chỉ đơn giản là hiếu động hay nghịch ngợm hơn bình thường. Đây là một rối loạn phát triển thần kinh ảnh hưởng đến khả năng tập trung, kiểm soát hành vi và cảm xúc của trẻ. Hiểu rõ sự khác biệt giữa trẻ tăng động và trẻ hiếu động giúp phụ huynh nhận biết sớm, từ đó có hướng can thiệp phù hợp. Cùng Tia Nắng tìm hiểu cách nhận diện và hỗ trợ trẻ hiệu quả trong bài viết sau.
Trẻ Tăng Động Là Gì?
Trẻ tăng động là trẻ mắc hội chứng tăng động, giảm chú ý (ADHD) là một rối loạn phát triển thần kinh phổ biến ở trẻ em, ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát hành vi, tập trung chú ý và điều tiết cảm xúc. Trẻ mắc ADHD thường gặp khó khăn trong việc duy trì sự chú ý lâu dài, dễ hành động bốc đồng và hiếm khi ngồi yên trong một khoảng thời gian nhất định.
Các chuyên gia chia ADHD thành ba nhóm triệu chứng chính:
-
Tăng động: Trẻ luôn vận động liên tục, khó giữ yên trong lớp học, thường xuyên chạy nhảy, leo trèo không đúng lúc, hoặc nói quá nhiều.
-
Giảm chú ý: Trẻ dễ bị phân tâm, hay quên, bỏ sót chi tiết trong bài tập, thường không hoàn thành nhiệm vụ dù đã được hướng dẫn.
-
Xung động: Trẻ hành động vội vàng mà không suy nghĩ trước, hay nói chen, không chờ đến lượt, dễ nổi nóng hoặc phản ứng quá mức với tình huống nhỏ.
Nguyên nhân của ADHD không đến từ việc nuôi dạy hay kỷ luật thiếu nghiêm khắc, mà liên quan đến sự mất cân bằng trong hoạt động của não bộ, yếu tố di truyền, hoặc tác động môi trường sớm như sinh non, thiếu oxy khi sinh, hay phơi nhiễm với chất độc thần kinh. Điều quan trọng là ADHD không phải lỗi của trẻ, đây là một tình trạng y khoa có thể được quản lý và cải thiện hiệu quả nếu được phát hiện sớm và can thiệp đúng cách.

>> Xem thêm: Tâm vận động và Điều hòa Giác Quan – Giải pháp hỗ trợ trẻ phát triển toàn diện tại Trung tâm Tia Nắng
Phân biệt trẻ tăng động với trẻ hiếu động bình thường
Đặc Điểm
Mức độ vận động
Khả năng tập trung
Kiểm soát cảm xúc
Ảnh hưởng đến sinh hoạt
Trẻ hiếu động bình thường
Thích chơi, chạy nhảy, nhưng có thể dừng lại khi được nhắc nhở
Tập trung tốt vào trò chơi hoặc hoạt động yêu thích
Biết chờ đợi, có thể kiềm chế khi bị la mắng
Không ảnh hưởng nhiều đến học tập hay quan hệ xã hội
Trẻ tăng động giảm chú ý
Vận động liên tục, khó kiểm soát, không dừng lại dù bị nhắc
Dễ mất tập trung, không hoàn thành nhiệm vụ
Hay nóng nảy, bốc đồng, khó kiểm soát hành vi
Ảnh hưởng đáng kể đến học tập, tương tác và sinh hoạt hằng ngày
Lưu ý: Sự khác biệt nằm ở tính kiểm soát và mức độ ảnh hưởng. Một đứa trẻ năng động chưa chắc là tăng động; chỉ khi hành vi lặp lại, kéo dài và cản trở cuộc sống hằng ngày thì mới cần được đánh giá chuyên môn.

Hướng can thiệp và hỗ trợ cho trẻ tăng động tại Trung tâm Tia Nắng
Tại Tia Nắng, chương trình can thiệp cho trẻ tăng động được xây dựng theo hướng cá nhân hóa, giúp trẻ phát triển toàn diện qua 5 lĩnh vực: thể chất – nhận thức – ngôn ngữ – cảm xúc xã hội – sáng tạo.
1. Phương pháp thực hiện:
-
Đánh giá chuyên sâu bởi chuyên viên tâm lý và giáo viên chuyên biệt để xác định mức độ ADHD.
-
Xây dựng kế hoạch giáo dục cá nhân (IEP) phù hợp với khả năng của từng trẻ.
-
Kết hợp trị liệu hành vi, ngôn ngữ và kỹ năng xã hội, giúp trẻ học cách kiểm soát cảm xúc, tập trung và tương tác tốt hơn.
-
Đồng hành cùng gia đình: Phụ huynh được hướng dẫn cách hỗ trợ, khích lệ trẻ và tạo môi trường học tập tích cực tại nhà.
2. Mục tiêu can thiệp:
-
Cải thiện khả năng tập trung và ghi nhớ.
-
Giảm hành vi bốc đồng, tăng khả năng tự kiểm soát.
-
Nâng cao kỹ năng xã hội, giúp trẻ hòa nhập với bạn bè và môi trường học tập.

Việc phân biệt giữa trẻ tăng động và trẻ hiếu động bình thường không chỉ giúp phụ huynh hiểu rõ đặc điểm phát triển của con mà còn là bước đầu tiên để lựa chọn hướng hỗ trợ đúng đắn và hiệu quả. Khi được phát hiện sớm, can thiệp kịp thời và đồng hành bằng tình yêu thương, trẻ ADHD hoàn toàn có thể phát triển bình thường, kiểm soát hành vi tốt hơn và hòa nhập tích cực với môi trường học tập cũng như cuộc sống.
Tại Trung tâm Tia Nắng, chúng tôi tin rằng mỗi đứa trẻ đều có tiềm năng riêng để tỏa sáng. Với chương trình can thiệp cá nhân hóa, đội ngũ chuyên viên tận tâm và môi trường giáo dục thân thiện, Tia Nắng luôn đồng hành cùng gia đình trong hành trình giúp trẻ phát triển toàn diện, tự tin, năng động và hạnh phúc mỗi ngày.

